૧૨ પવિત્ર જ્યોતિર્લિંગ માંથી એક સોમનાથ મંદિરનો સમાવેશ થાય છે… જુઓ આ મંદિરના વર્ષો જુના ફોટોઝ…
સોમનાથ એ ગુજરાત રાજ્યમાં સૌરાષ્ટ્રના દરિયા કિનારે આવેલું પ્રસિદ્ધ મંદિર છે. તે ભગવાન શિવના બાર પવિત્ર જ્યોતિર્લિંગોમાંનું એક છે અને ઋગ્વેદમાં તેનો ઉલ્લેખ છે.
સોમનાથના મંદિરને કેટલાય વિદેશી આક્રમણકારો દ્વારા નિશાન બનાવવામાં આવ્યું છે જેઓ તેને લૂંટવા અને નષ્ટ કરવા માંગતા હતા. આટલા પ્રયત્નો છતાં, મંદિર જ્યારે પણ નાશ પામ્યું છે ત્યારે તેનું પુનઃનિર્માણ કરવામાં આવ્યું છે.
સોમનાથનું પ્રથમ મંદિર 2000 વર્ષ પહેલા બંધાયેલું હોવાનું મનાય છે. પાછળથી, 649 એડી માં, વલ્લભીના રાજા મૈત્રકે મંદિરનો જીર્ણોદ્ધાર કર્યો અને તેની જગ્યાએ એક નવું બનાવ્યું. જો કે, 725 માં, જુનૈદ નામના આરબ શાસકે મંદિર પર હુમલો કર્યો અને તેને નષ્ટ કરી દીધું.
પ્રતિહાર રાજા નાગ ભટ્ટ II દ્વારા 815 માં લાલ રેતીના પથ્થરનો ઉપયોગ કરીને મંદિરનું ત્રીજી વખત પુનઃનિર્માણ કરવામાં આવ્યું હતું. કમનસીબે, 1026 માં, મંદિરને મુહમ્મદ ગઝનીએ લૂંટી લીધું હતું જેણે ઘણા ભક્તોની હત્યા કરી હતી અને મંદિરને બાળી નાખ્યું હતું.
ચોથું મંદિર માળવાના પરમાર રાજા ભોજા અને અણહિલવાડ પાટણના સોલંકી રાજા ભીમદેવ દ્વારા 1026-1042 ની વચ્ચે બાંધવામાં આવ્યું હતું. જો કે, 1299માં અને બાદમાં 1394માં જ્યારે દિલ્હી સલ્તનતે ગુજરાત પર કબજો કર્યો ત્યારે મંદિરનો ફરીથી નાશ કરવામાં આવ્યો.
1706 માં, મુઘલ શાસક ઔરંગઝેબે ફરીથી મંદિરને તોડી પાડ્યું. પરંતુ, 1947માં ભારતના પ્રથમ નાયબ વડાપ્રધાન સરદાર વલ્લભભાઈ પટેલે મંદિરનું પુનઃનિર્માણ કરવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી હતી. હાલનું સોમનાથ મંદિર તેની મૂળ જગ્યા પર બાંધવામાં આવ્યું હતું અને 1995માં પૂર્ણ થયું હતું.
આ મંદિરનું ઉદ્ઘાટન 1995માં ભારતના રાષ્ટ્રપતિ શંકર દયાલ શર્માએ કર્યું હતું. તે ચાલુક્ય શૈલીમાં બનાવવામાં આવ્યું હતું અને તે ગુજરાતના સોમપુરા કારીગરોની કારીગરી દર્શાવે છે. તે હવે શ્રી સોમનાથ ટ્રસ્ટ દ્વારા જોવામાં આવે છે, જેની અધ્યક્ષતા હાલમાં વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી છે.
મંદિર વિનાશ પર બાંધકામની જીતનું પ્રતીક છે, અને ભારત માટે એક મહત્વપૂર્ણ સાંસ્કૃતિક અને ધાર્મિક સીમાચિહ્ન છે. તે ભારતીય લોકોની સ્થિતિસ્થાપકતા અને દ્રઢતાનો પુરાવો છે, જેમણે અસંખ્ય પડકારોનો સામનો કરવા છતાં ઘણી વખત મંદિરનું પુનઃનિર્માણ કર્યું છે.3
